Οι Βρετανοί σώζουν τις βιβλιοθήκες τους

Οι βιβλιοθήκες στα χέρια των αναγνωστών

 

Πριν από λίγο καιρό σας είχαμε ενημερώσει για το μεγάλο πρόβλημα επιβίωσης που αντιμετωπίζουν οι βιβλιοθήκες της Βρετανίας, καθώς 600 από τις πιο σημαντικές απειλούνται με κλείσιμο. (Δείτε: Βιβλιοθήκες: Έφτασε η αρχή του τέλους;) Τώρα μια νέα ευχάριστη είδηση έρχεται να φωτίσει με αισιοδοξία το μέχρι χθες σκοτεινό τοπίο, αλλά και, γιατί όχι; – να δώσει μαθήματα στη δική μας ελληνική μεμψιμοιρία….

 

 

Οι Βρετανοί λοιπόν, που οφείλουμε να υπογραμμίσουμε, είχαν αντιδράσει εντονότατα για την πιθανότητα να κλείσουν οι βιβλιοθήκες τους, εντόπισαν μια πολύ δημιουργική λύση για τη σωτηρία τους, η οποία βρίσκεται τελικά στην απόδοσή τους στην ίδια την κοινωνία. Και στην παράδοση των κλειδιών της διοίκησής τους, κατ’ ευθείαν στους απλούς πολίτες. Σε δύσκολες εποχές, τα δημοτικά και κοινοτικά συμβούλια αναζητούν τρόπους να εξοικονομήσουν χρήματα και πολλά στρέφονται στους εθελοντές, ενώ ο τομέας των υπηρεσιών των βιβλιοθηκών σε ολόκληρη την χώρα δέχεται απειλή.

 

“Δώστε τις βιβλιοθήκες στους εθελοντές!”

«Για μένα, το ζητούμενο ήταν η σωτηρία των βιβλιοθηκών», δήλωσε στην εφημερίδα Guardian, o κοινοτικός σύμβουλος Ντέιβ Στιούαρτ, όταν εξήγησε την πολιτική του κοινοτικού συμβουλίου της Νήσου Γουίτ, να αποσπάσει 5 από τις 11 βιβλιοθήκες της κοινότητας από τον απευθείας έλεγχο του συμβουλίου, και να τις παραδώσει σε διοίκηση εθελοντών. «Διότι οι βιβλιοθήκες είναι σαν τα ταχυδρομεία, από την στιγμή που θα σταματήσουν να υπάρχουν τέλειωσε, κι εμείς θα καταλήξουμε να ψάχνουμε και να συζητούμε απλώς τι θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει».

Το συμβούλιο, το οποίο έπρεπε να προχωρήσει σε περικοπές στο προϋπολογισμό των τοπικών βιβλιοθηκών και να θέσει προτεραιότητες στις δαπάνες του, θεώρησε ότι το εν λόγω μέτρο αποτελούσε τον μοναδικό τρόπο για να εξασφαλιστεί η επιβίωσή τους. «Ζούμε σ’ ένα οικονομικό κλίμα όπου τα τοπικά συμβούλια πρέπει να κάνουν επιλογές και να εξοικονομήσουν χρήματα, αλλά αν μπορούμε να διατηρήσουμε τις υπηρεσίες των βιβλιοθηκών μ’ έναν διαφορετικό τρόπο, τότε η κοινότητα μπορεί να το αποδεχθεί, διότι δεν είναι ανόητη, και μπορεί να καταλάβει ποιες είναι οι πιέσεις, όταν έχουμε απόλυτες προτεραιότητες όπως η περίθαλψη ενηλίκων και παιδιών», είπε ο Στιούαρτ.

 

 

Οι σκεπτικιστές υπερνικήθηκαν, υποστήριξε. Οι κοινοτικές βιβλιοθήκες είναι γεμάτες, και το εγχείρημα του συμβουλίου δημιούργησε συνθήκες συνεργασίας κι ενότητας ανάμεσα στους ανθρώπους. Ωστόσο τόνισε, ότι «αυτό που καθησυχάζει τις ομάδες των εθελοντών, είναι το ότι πίσω τους υπάρχει η υποστήριξη μιας επαγγελματικής οργάνωσης. Η διαδικασία είναι αμφίδρομη. Το μόνιμο προσωπικό των βιβλιοθηκών έμαθε πολλά από τους εθελοντές».

Κι αυτό, ίσως είναι το κλειδί στην υπόθεση. Η έκθεση μιας αρμόδιας εξεταστικής επιτροπής τον περασμένο Οκτώβριο προειδοποίησε ότι αν τα τοπικά συμβούλια δεν παράσχουν υποστήριξη κι επαγγελματικούς πόρους στις κοινοτικές βιβλιοθήκες, τότε «αυτές μπορεί να εξασθενίσουν, και μια μέρα να κλείσουν αθόρυβα».

Η Νήσος του Γουίτ, στο νότο της Βρετανίας, εξοικονόμησε 350.000 λίρες από την μεταφορά της διοίκησης των 5 βιβλιοθηκών της σε εθελοντές. Και δεν είναι η μόνη. Πολλά άλλα τοπικά συμβούλια περικόπτουν εξίσου τους προϋπολογισμούς των βιβλιοθηκών τους. Σύμφωνα με ειδική έρευνα για τα τοπικά συμβούλια που πραγματοποίησε η Guardian, το Μάντσεστερ έχει πραγματοποιήσει περικοπές της τάξης του 28%, το Ντόρσερ του 21%, το Γουάλθαμ Φόρεστ του 20%, το Κάρμαρθενσαϊρ του 16,6%, το Γουίγκαν του 15,8%, το Όξφορντσαϊρ του 12%, και το Σάουθγορκ του 8%. Και το σενάριο επαναλαμβάνεται σε όλη τη χώρα.

Συνολικά, η ετήσια έκθεση του Chartered Institute of Public Finance and Accountancy για τις βιβλιοθήκες τον περασμένο Δεκέμβριο, έδειξε ότι το έτος 2011-12 έκλεισαν 201 βιβλιοθήκες, σε σύγκριση με 33 την προηγούμενη χρονιά. Κι αυτό σημαίνει ότι η Βρετανία διαθέτει σήμερα 4.265 βιβλιοθήκες, σε σύγκριση με 4.612 που διέθετε πριν από δύο χρόνια.

Και δυστυχώς αυτή η πορεία τείνει να συνεχιστεί. Η ιστοσελίδα Public Libraries News καταμέτρησε 348 βιβλιοθήκες (301 κτίρια και 47 κινητές) που απειλούνται με λουκέτο, έχουν κλείσει, ή αποσπάστηκαν από τον έλεγχο των τοπικών συμβουλίων από τον περασμένο Απρίλιο μέχρι σήμερα.

 

Προσαρμογή στην ψηφιακή εποχή

 

Βέβαια, δεν θα πρέπει να τα βλέπουμε όλα μαύρα. Ήδη, καταβάλλονται μεγάλες προσπάθειες οι βιβλιοθήκες να προσαρμοστούν στην σημερινή, ψηφιακή εποχή, και γενικώς, να συνεχίσουν απρόσκοπτες την λειτουργία τους. Τον περασμένο Φεβρουάριο, η Society of Chief Librarians έκανε γνωστό το όραμά της για το μέλλον των δημόσιων βιβλιοθηκών, με τέσσερις προσφορές που απευθύνονται σε όλους – υγεία, ανάγνωση, πληροφορία και ένταξη στον ψηφιακό κόσμο – και οι οποίες, όπως δήλωσαν οι εκπρόσωποι της Society, παρέχουν μια εθνική προσέγγιση που αποσαφηνίζει τι θα μπορούσε να περιμένει το κοινό από την βιβλιοθήκη της γειτονιάς του.

Η πρόεδρος της Society, Ζανίν Κοξ, δήλωσε ότι «οι προκλητικοί καιροί μας απαιτούν έναν καινοτόμο τρόπο σκέψης, κι εμείς είμαστε αποφασισμένοι οι υπηρεσίες των βιβλιοθηκών να συνεχίσουν να εξελίσσονται και να αναπτύσσονται, έτσι ώστε οι βιβλιοθήκες να εξακολουθήσουν να κάνουν την διαφορά μέσα στις κοινότητες που υπηρετούν».

Αυτό που απομένει, είναι η ευρέως διαδεδομένη ανησυχία για το σωρευτικό αποτέλεσμα των λουκέτων στις βιβλιοθήκες, τα οποία η Τζόαν Μπέικγουελ περιέγραψε τον περασμένο Φεβρουάριο στην Βουλή των Λόρδων ως «πολιτιστική καταστροφή». Ο υπουργός πολιτισμού Εντ Βέιζι, έχει υποσχεθεί να πραγματοποιήσει σχετική έρευνα στα τέλη του 2014.

 

Πηγή: www.bookbar.gr