Παρασκευή, Ιουνίου 20, 2014

Πρέπει να έχουμε διεθνή ρόλο...


Ο Φίλιππος Τσιμπόγλου ανέλαβε την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος σε μια στιγμή καμπής, έχοντας να διαχειριστεί όχι μόνο τα χρονίζοντα προβλήματα της ΕΒΕ, αλλά και το ταξίδι της προς το Κέντρο Πολιτισμού, στο Φαληρικό Δέλτα.
Ο Φίλιππος Τσιμπόγλου ανέλαβε την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος σε μια στιγμή καμπής, έχοντας να διαχειριστεί όχι μόνο τα χρονίζοντα προβλήματα της ΕΒΕ, αλλά και το ταξίδι της προς το Κέντρο Πολιτισμού, στο Φαληρικό Δέλτα.


                   
«Αν πάτε στον πίσω κήπο, προσέξτε τις σύριγγες»! Αυτή ήταν η πρώτη φράση του νέου διευθυντή (έπειτα από εννέα χρόνια) της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος (ΕΒΕ), του Φίλιππου Τσιμπόγλου. Ανέλαβε πριν από περίπου δύο μήνες τα καθήκοντά του (στις 26 Μαρτίου), σ’ έναν ιστορικό, αλλά άκρως προβληματικό οργανισμό, ο οποίος ετοιμάζεται για τη νέα διαδρομή και τη νέα φάση της ιστορίας του, με την κάθοδό του στo Κέντρο Πολιτισμού, στο Φαληρικό Δέλτα.

Σε αυτή τη φάση έχει έρθει σε επαφή με τον δήμο για να καθαριστεί ο χώρος. Δεν θέλει έναν χώρο απρόσιτο στους πολίτες της Αθήνας. «Εβαλαν Wi-Fi για να έρχεται ο κόσμος. Εβαλαν φώτα που τα χάλασαν. Εκοψαν τις χάλκινες σωλήνες από τα κλιματιστικά για να πάρουν τον χαλκό. Εκοψαν την παροχή του ρεύματος στον υποσταθμό. Είναι αφύλακτο το κτίριο. Και οι προηγούμενες διοικήσεις έχουν προσπαθήσει γι’ αυτό το θέμα, αλλά λύση δεν έχει έρθει. Είναι ένα σύνθετο πρόβλημα βέβαια, και είναι πρωτίστως θέμα υγιεινής και υγείας».

Παρ’ όλα αυτά, ο Φίλιππος Τσιμπόγλου προτάσσει την ψυχραιμία για να μπουν σε μια τάξη τα πράγματι τεράστια προβλήματα του ιστορικού κτιρίου της Αθηναϊκής Τριλογίας, αλλά και του οργανισμού της ΕΒΕ. Και ταυτοχρόνως επιχειρεί να της δώσει τον διεθνή ρόλο που οφείλει να έχει. Πρώτο βήμα γι’ αυτό είναι η συμμετοχή της Εθνικής Βιβλιοθήκης στο πρόγραμμα Europeana 1914-1918, που πραγματοποιείται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και στόχο έχει τη συλλογή και την ψηφιοποίηση ιστοριών, μαρτυριών και ντοκουμέντων από Ελληνες που υπηρέτησαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ώστε να δημιουργηθεί ένα μεγάλο πανευρωπαϊκό ψηφιακό αρχείο.

«Αυτή τη στιγμή καταγράφω με συνεργάτες, εντός και εκτός, ποια είναι η κατάσταση».Στηριζόμενος πάντα στο δυναμικό της ΕΒΕ, όσους έχει στη διάθεσή του, δηλαδή 48 μόνιμους υπαλλήλους και περίπου 35 από αποσπάσεις. «Επισήμως έχουμε 127 εναπομείνασες θέσεις μετά τις περικοπές. Οι προβλέψεις του Ιδρύματος μιλούν για 220-300 υπαλλήλους. Δεν λειτουργεί η Βιβλιοθήκη, είναι ένας οργανισμός αφημένος. Ξέρετε ότι για όλο αυτό το κτίριο υπάρχει μόνο μία καθαρίστρια; Τι να προλάβει να κάνει;» Και μου λέει ότι αυτοί οι ίδιοι υπάλληλοι συχνά πληρώνουν από τους μειωμένους μισθούς τους από απορρυπαντικά έως μελάνια για τους εκτυπωτές! Και προσθέτει ότι τις πρόσθετες ώρες που δουλεύουν οι υπάλληλοι της ΕΒΕ δεν τις πληρώνονται ως υπερωρίες, αλλά τις παίρνουν ως ρεπό, «που γνωρίζουν ότι δεν θα πάρουν ποτέ. Γιατί πώς θα πάρει κάποιος τα 60 ή τα 70 ρεπό που έχουν μαζέψει από υπερωρίες; Γι’ αυτό χρειάζονται τον σεβασμό μας».

Οταν ρωτάω αν οι υπάρχοντες υπάλληλοι χρειάζονται μετεκπαίδευση για τη νέα εποχή, απαντά: «Ναι, και όλοι την ποθούν». Και φέρνει το παράδειγμα της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου, την οποία διηύθυνε επί 14 χρόνια και τα πολλά πτυχία πρόσθετης επιμόρφωσης και μετεκπαίδευσης που απέκτησε ο καθένας από τους 50 υπαλλήλους εκεί. «Εχουμε μείνει χρόνια πίσω εδώ, αλλά μπορούμε να κλείσουμε τα κενά. Το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος αρχίζει την εκπαίδευση όλων των ανθρώπων της ΕΒΕ. Και ας υπάρχουν άνθρωποι, 17 τον αριθμό, που συνταξιοδοτούνται μέσα στον επόμενο χρόνο. Και θα μείνουμε 23 για να πάμε σ’ ένα κτίριο που χρειάζονται το λιγότερο 230»!

Ακόμα και για όσους γνώριζαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια η ΕΒΕ, όσα αποκαλύπτει ο νέος διευθυντής της είναι απλώς... ανήκουστα. «Λένε ότι η ΕΒΕ δεν βγάζει την Εθνική Βιβλιογραφία. Είναι έτοιμη, αλλά δεν υπάρχουν τα χρήματα, δηλαδή 2-3 χιλ. ευρώ, για να υπάρχει διαθέσιμο». Με όλα αυτά τα δεδομένα ο Φίλιππος Τσιμπόγλου θέτει στον εαυτό του το ερώτημα: «Μπορώ να προσφέρω κάτι; Η απάντησή μου είναι ναι, με κάποιες προϋποθέσεις και κάποιες συνεργασίες. Οργανισμών, ανθρώπων, πεποιθήσεων». Και επιμένει ότι πρέπει να αναλογιστούμε τι θησαυρό έχουμε στα χέρια μας και τι ευθύνες έχουμε για τη λειτουργία του. Αν δεν είμαστε μέσα στη Europeana, θα προβληθούν άλλες βιβλιοθήκες. Τώρα θα τρέξουμε εκ των ενόντων σ’ αυτή τη δραστηριότητα. Με τη βοήθεια του Future Library φυσικά, που είναι καθοριστική, αλλά και της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Βέροιας. Η Βιβλιοθήκη πρέπει να βγει έξω, να ετοιμάζεται γι’ αυτά που γίνονται και γι’ αυτά που πρόκειται να γίνουν. Δεν αρκεί να κάνει απλώς εκδηλώσεις μέσα στο αναγνωστήριο.

Και δεν μπορεί μια Εθνική Βιβλιοθήκη που κατά τον νόμο είναι επιφορτισμένη στους αιώνες, στις γενιές που έρχονται, να καταγράφει αυτό που παράγεται στη χώρα, ή αυτό που παράγεται και αφορά τη χώρα, και επί 11 χρόνια να μην έχει αγοράσει ούτε ένα βιβλίο! Πόσα χρόνια πρέπει να περάσουν για να αγοράσουμε ένα βιβλίο; Εκατό;»

Το αμέσως επόμενο διάστημα, μέσω των πορισμάτων μιας κοινής επιτροπής από το Εφορευτικό Συμβούλιο και τους εργαζομένους της ΕΒΕ, θα κριθεί και η μελλοντική τύχη του Βαλλιάνειου κτιρίου στην οδό Πανεπιστημίου. «Πρέπει να σκεφτούμε ότι η μισή ζωή της Εθνικής Βιβλιοθήκης είναι εδώ, ότι είναι μέρος της Αθηναϊκής Τριλογίας, και ότι είναι ένα σημαντικό αρχιτεκτόνημα της πόλης. Ηδη έχουμε 100 άτομα την ημέρα, τουρίστες, που  θέλουν να το επισκεφθούν και  να  το φωτογραφίσουν. Και δεν υπάρχει ούτε στους τουριστικούς οδηγούς»!

Θα μπορούσαμε να κάνουμε έναν τεράστιο κατάλογο με τα τερατώδη λάθη λειτουργίας της Εθνικής Βιβλιοθήκης τα προηγούμενα πολλά χρόνια. Από το παλιό τηλεφωνικό κέντρο, που όταν είναι κατειλημμένο ένα τηλέφωνο δείχνει ότι καλεί αλλά δεν το σηκώνει κανείς –και μάλιστα στην υπηρεσία που έρχεται κατεξοχήν σε επαφή με τους εκδότες, στην υπηρεσία για το ΙSBN–, μέχρι τα βιβλία που ψηφιοποιήθηκαν (και τα χρήματα που δαπανήθηκαν γι’ αυτό) χωρίς να τηρηθεί καμία προδιαγραφή, και άρα είναι εντελώς αναξιοποίητα, δηλαδή άχρηστα. Παρ’ όλα αυτά, ο Φίλιππος Τσιμπόγλου δεν χάνει ούτε την αισιοδοξία του ούτε την εμπιστοσύνη στους ανθρώπους της Βιβλιοθήκης και την  κατάλληλη αξιοποίηση των δεξιοτήτων και των ευαισθησιών του καθενός.  Με  όραμα τη νέα εποχή της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος.

Ημέρες συλλογής ντοκουμέντων και μαρτυριών για τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλαίσιο του προγράμματος Europeana θα γίνουν: Στις 20 και 21 Ιουνίου στην Αθήνα (Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος). Στις 27 και 28 Ιουνίου στις Δημόσιες Βιβλιοθήκες Βέροιας και Χανίων, καθώς και στις Δημοτικές Βιβλιοθήκες Θεσσαλονίκης και Σερρών.

Το κτίριο στον Βοτανικό
Στον Φίλιππο Τσιμπόγλου αρέσει πολύ να φέρνει παραδείγματα για να τοποθετηθεί σε ένα θέμα. Κάπως έτσι αντιμετωπίζει και το θέμα του κτιρίου στον Βοτανικό, που πληρώνει για πολλά χρόνια από τον προϋπολογισμό της η ΕΒΕ και είναι ένα τα θέματα που πρέπει να διαχειριστεί ο νέος διευθυντής, αξιοποιώντας όσο το δυνατόν καλύτερα αυτόν τον χώρο. «Ισως ήταν λύση ανάγκης. Ομως, πριν αγοραστεί κάποιο, οποιοδήποτε κτίριο, πρέπει να απαντήσει κάποιος πόσα ωφέλιμα χρόνια θα έχει αυτός ο χώρος για τον οργανισμό. Αν η απάντηση είναι 10-15 χρόνια, η λύση είναι ενοικίαση όχι αγορά. Αν είναι 50 και πάνω, τότε να αγοράσουμε. Κάθε αγορά, όμως, πρέπει να έχει προδιαγραφές. Το κτίριο του Βοτανικού δεν έχει τις προδιαγραφές για να στεγαστεί χάρτινο υλικό. Δεν μπορώ να στεγάσω εφημερίδες και περιοδικά κάτω από σωλήνες νερού, αποχέτευσης και πυρόσβεσης με νερό»! Το σημαντικότερο είναι ότι η αποπληρωμή του κτιρίου ολοκληρώνεται σε 25 χρόνια και έχουν καταβληθεί οι δόσεις των πρώτων έξι. «Πληρώνουμε 219 χιλ. ευρώ το χρόνο για τον τόκο, συν την εγγύηση του Δημοσίου. Η συνολική δόση ανέρχεται σε 240 χιλ. ευρώ τον χρόνο όταν ο τακτικός προϋπολογισμός είναι 295.000. Η συμφωνία έλεγε ότι για 25 χρόνια πληρώνουμε μόνο τον τόκο και τον 25ο χρόνο θα αποπληρωθεί το κεφάλαιο, 3,7 εκατ. ευρώ».

Τι θα γίνει μ’ αυτό το κτίριο; «Σε τρεις μήνες θα έχω απάντηση για πολλές εκκρεμότητες που αφορούν όλη τη διαδικασία μετακόμισης της ΕΒΕ και τι θα γίνει με τα υπάρχοντα κτίρια. Τώρα ξεκινάει μια κοινή επιτροπή με τη συμμετοχή του Εφορευτικού Συμβουλίου της ΕΒΕ και μιας ομάδας μελέτης σκοπιμότητας για το κόστος και τις ενέργειες μετάβασης, το κόστος της οποίας πληρώνει το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Σε τρεις μήνες θα έχουμε τα πορίσματα αυτής της ομάδας
εργασίας».

Πηγή: kathimerini.gr

       

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Μηχανή αναζήτησης ελληνικών ψηφιακών βιβλιοθηκών

Περί Βιβλίων & Βιβλιοθηκών